Dat ik dol ben op geschiedenis mag als bekend worden verondersteld. Ik lees er dus veel over, maar ook oude dingen en plaatsen boeien mij bovenmatig. Meestal moet je daarvoor op reis, maar ik heb mazzel en woon in een stukje geschiedenis. Om maar meteen heel dichtbij te beginnen, het huis waarin ik woon is in zijn huidige vorm ongeveer 300 jaar oud. Nou ja, huidige vorm, ik kocht het in 2001 als ruïne. Het had 35 jaar leeg gestaan en was gedeeltelijk ingestort. Aan de structuur van de muren die nog overeind stonden, kon je zien dat het in fasen was opgebouwd. Elke generatie haalde wat weg, voegde wat toe, vernieuwde, veranderde. Maar in grote lijnen was het dus een drietal eeuwen oud. Hoewel? Het oudste gedeelte, onderin, was oorspronkelijk een kleine rechthoekige ruimte met een schietgat en een zwaar te barricaderen deur. Dat stukje staat er vermoedelijk al ruim duizend jaar. Iets verder op mijn land staat een Romaans kerkje uit de twaalfde eeuw, dat gebouwd werd door de mensen die er omheen woonden. Vrijwel al die huizen zijn nu verdwenen, maar in de nu lege vallei waar ik woon, leefden ooit zo’n 150 mensen. Nog een klein stukje verder de wildernis in staat een kerkje dat in een bisschoppelijke akte uit 844 wordt genoemd. Maar toen stond het er waarschijnlijk al even.

Het terrein hier is vrij ruig. Dankzij een rivier is er in de loop der eonen een canyon uitgesleten met -soms wat moeilijk- begaanbare paden, die naar Frankrijk lopen. De grens ligt op een kilometer of vijf. Er was hier dus altijd wat verkeer. Sommige toppen om mij heen hebben Romeinse namen, dus die trokken hier ook al rond. Pas zo’n honderd jaar geleden werd er een soort van weg aangelegd deze kant op. Mijn eigen huis was nog maar 40 jaar terug alleen lopend bereikbaar. En de weg houdt hier op. De canyon verbreedt zich hier even tot zo’n 100 meter. Een minivalleitje. Mijn tuin, zeg maar.

Maar het wordt nog leuker. Als ik mijn nek een beetje verrek kan ik een kilometer verder een grot zien liggen, waar sporen zijn gevonden van mensen, die daar 6000 jaar geleden beschutting zochten. De grot is zo’n 25 meter diep, 5 meter breed en bijna 10 meter hoog. Hij zit op ongeveer 600 meter hoogte in een vrijwel verticale rotswand waar je maar op één manier kan komen en dan nog met enige moeite. Slim. Op twee steenworpen afstand liggen nog een viertal grotten, die eveneens sporen van bewoning bevatten. Twee ervan werden in verschillende tijdperken bewoond. De oudste sporen zijn van Neanderthalers, die daar zo’n 40.000 jaar geleden al een vuurtje stookten. En al die historie is op loopafstand. Als ik in de auto stap, vind ik binnen een straal van 25 kilometer nog tal van grotten, graven, ruïnes en dolmen. Het is zo gewoon, dat je er niet eens meer voor stopt. Als je zes grotten hebt gezien, geloof je het wel. Bovendien is het geld voor archeologie hier al 20 jaar op. Een aantal grotten zijn afgesloten met een hek, omdat de opgravingen nog niet zijn voltooid. En vermoedelijk kan dat nog jaren gaan duren.

In de 16 jaar dat ik hier nu woon, heb ik elk boek over de streek gekocht. Ik weet meer over de plaatselijke geschiedenis dan over de stad waar ik in Holland vandaan kom. Moest wel eerst even Catalaans leren lezen. Verstand komt met de jaren, zei mijn vader al.