Je kent ze wel, die lijstjes met ’10 boeken die je moet lezen voor je sterft’. Internet staat er vol mee en geen twee zijn er gelijk, dus het is te hopen dat ik nog even meega, want ik ‘moet’ nog heel wat lezen, beweert men. Sommige boeken kom je op meerdere lijstjes tegen, dus daar wilde ik aanvankelijk nog wel eens een snelle blik op werpen, maar ook dat blijkt geen garantie voor beter leesvoer.
En ja, ook ik heb zo mijn favoriete schrijvers, al zou ik waarschijnlijk minstens even gelukkig mijn laatste adem uitblazen als ik ze nooit had leren kennen. Kom op zeg. Om maar wat te noemen, ik ben dol op science fiction. Een genre dat hier een meter of vijf boekenplank vult, waar ik zo nu en dan liefkozend langs dwaal en vervolgens een Asimov of een Vance tussenuit pluk, als ik gewoon even afgeleid wil worden, wil lezen zonder nadenken, maar wel onderhoudend en op niveau. De meeste mensen die ik ken, hebben totaal niets met SF. Prima toch? Ik heb weinig met detectives, daar kunnen anderen dan weer lyrisch over doen. Ieder zijn meug. Maar dat is toch geen literatuur, zeg je. Nou, daar zouden we een aardige boom over op kunnen zetten, maar laat ik zeggen dat ik sommige van mijn SF-boeken aanzienlijk hoger waardeer dan veel van wat door uitgevers voor literatuur wordt aangeprezen.
Maar goed, daar ging het niet om. Wat ik wilde vertellen is dat ik ook wel eens een boek of een artikel lees, waarvan ik denk dat iedereen dat zou moeten lezen. Doorgaans omdat het betreffende verhaal een totaal nieuw licht werpt op het hoe en het waarom van belangrijke zaken, dan wel op het hoe en het waarom van het leven in het algemeen. Ik word daar rijker en blijer van en dat gun ik iedereen, dus… Niettemin, subjectief. En ik heb sowieso vrij weinig met ‘moeten’.
Dat gezegd hebbende, tot de betere romanschrijvers reken ik Salman Rushdie, al is John Irving ook niet te versmaden en kan Umberto Eco er eveneens wat van. De beste Nederlandse romanschrijver lijkt mij met afstand A.F.Th. van der Heijden, al is het mooiste Nederlandse boek van P.F. Thomese (Schaduwkind). Degene die zichzelf de beste schrijver van Nederland vindt, krijgt van mij een zesje. Maar hij wordt al beter, dus wie weet. En vooruit, voor de liefhebber, de beste SF-schrijver is beslist Jack Vance. Over die schrijvers, en vele anderen, en hun werk blog ik later nog (veel) meer.
Het mooiste boek dat ik ooit las? Moeilijk. Er zijn meerdere kandidaten en dat heeft ook te maken met de dubbele betekenis van ‘mooi’. Sommigen kunnen niet echt goed schrijven, maar hebben wel ‘mooie’ plots. Andere schrijvers maken ‘mooie’ zinnen, maar verliezen zich in het verhaal. Misschien is de verhalenbundel ‘Lilith en andere verhalen’ van de Italiaanse schrijver Primo Levi wel het beste dat ik ooit gelezen heb. Ontroerende verhalen in prachtig proza waar geen woord teveel of te weinig in staat. Maar je hoort mij niet zeggen dat je niet geleefd hebt als je het nooit las. Napels heb ik trouwens ook nog steeds niet gezien.
Zo zie je maar dat opvoeden nooit voorbij is, ik begrijp dat ik nog genoeg te ontdekken heb. Lijstjes zijn nooit volledig, maar qua Nederlandse schrijvers heb ik ook veel sympathie voor Karel Glastra van Loon (de Onzichtbaren, de Passievrucht) en Khaled Hosseini (de Vliegeraar, Duizend schitterende zonnen). Het is in elk geval een fijn idee dat ik dit dus allemaal in jouw bibliotheek terug kan vinden.